Đề nghị quy định xử lý tài sản bất minh
Tuổi Trẻ – 2 giờ 30 phút trước
TT - Ngày 19-10, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đã tổ
chức hội thảo “Những vấn đề cấp thiết cần sửa đổi của dự án Luật phòng
chống tham nhũng”.
Quy định hiện hành của pháp
luật phòng chống tham nhũng chỉ buộc công khai bản kê khai tài sản, thu
nhập tại cơ quan, đơn vị, tổ chức mà đối tượng kê khai làm việc thường
xuyên, không yêu cầu giải trình nguồn gốc tài sản cũng như không đề cập
việc xử lý tài sản bất minh.
Các ý kiến tại hội thảo trên đều
khẳng định nếu dự luật trình Quốc hội tới đây không xử lý triệt để vấn
đề minh bạch tài sản, thu nhập thì khó có thể tạo được bước tiến cho
cuộc đấu tranh này.
Trông chờ vào sự trung thực
| Các ý kiến tại hội thảo này sẽ được cơ quan thẩm tra dự án luật là Ủy ban Tư pháp tiếp thu, trình Quốc hội xem xét. Dự kiến dự án Luật phòng chống tham nhũng (sửa đổi) sẽ được Quốc hội xem xét, thông qua ngay tại kỳ họp thứ 4 tới đây. |
Ông Lê Văn
Lân - phó chánh văn phòng Ban chỉ đạo trung ương về phòng chống tham
nhũng - cho rằng với các quy định hiện hành thì sự minh bạch trong các
bản kê khai tài sản của cán bộ, công chức trông chờ vào sự trung thực
của người kê khai. “Vì không yêu cầu phải giải trình nguồn gốc tài sản
nên những người thuộc diện kê khai cứ yên tâm kê khai. Dự thảo luật (sửa
đổi) có đưa ra quy định về giải trình nguồn gốc tài sản tăng thêm (tối
thiểu 100 triệu đồng). Tuy nhiên, quy định này chỉ áp dụng cho người kê
khai bổ sung, còn người kê khai lần đầu dù tài sản có giá trị đến bao
nhiêu cũng không phải giải trình nguồn gốc, đây chính là một sơ hở” -
ông Lân bình luận.
Đã thế, theo quy định hiện hành, bản kê khai
tài sản, thu nhập chỉ được công khai trong cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi
đối tượng kê khai thường xuyên làm việc, hình thức công khai chỉ là
thông báo tại cuộc họp hoặc niêm yết tại cơ quan. Như vậy phạm vi công
khai, hình thức công khai rất hạn hẹp.
Trong khi đó, luật hiện
hành chỉ quy định xác minh tài sản trong trường hợp “xét thấy cần thiết”
đối với đối tượng là người trong danh sách bầu cử, đang được xem xét bổ
nhiệm, miễn nhiệm, bãi nhiệm hoặc kỷ luật và những đối tượng có hành vi
tham nhũng. Số còn lại (chiếm đa số) vẫn có thể yên tâm vì không thuộc
diện phải xác minh. Dự luật (sửa đổi) có mở rộng quy định nhưng vẫn chứa
đựng tinh thần hạn chế việc xác minh tài sản (vì yêu cầu tố cáo, phản
ánh phải có nội dung rõ ràng, bằng chứng cụ thể, có căn cứ để xác minh;
người tố cáo, phản ánh phải cam kết hợp tác, cung cấp đầy đủ tài liệu
liên quan...); đồng thời việc có xác minh hay không vẫn hoàn toàn phụ
thuộc ý chí chủ quan của người tiếp nhận tố cáo. “Đã có bằng chứng rõ
ràng rồi thì cần gì cơ quan có thẩm quyền xác minh nữa. Quy định như vậy
sẽ gây khó cho người tố cáo” - ông Lân bình luận.
GS.TS, thiếu
tướng Nguyễn Ngọc Anh - vụ trưởng Vụ Pháp chế Bộ Công an - cho biết việc
minh bạch tài sản, thu nhập là một nội dung trong Công ước của Liên
Hiệp Quốc về chống tham nhũng, nhưng việc thực hiện quả là không dễ
dàng. “Đối với VN hiện nay thì kiểm soát tài sản, thu nhập rất khó.
Người ta có thể khai là tôi có cái này, cái kia là bố mẹ để lại, của bạn
gái tặng, thậm chí có người sử dụng xe sang nhưng khi hỏi thì bảo đó là
xe mượn của em vợ, nhưng điều hài hước là ông em vợ đó thậm chí còn
chưa biết lái xe...” - tướng Anh nói.
Tịch thu tài sản không giải trình được nguồn gốc
| "Có
những tài sản không hề nhỏ như chiếc thẻ chơi gofl hàng chục ngàn USD,
vốn góp vào doanh nghiệp... thì dường như không thấy kê khai. Có tình
trạng tài sản thực chất của mình nhưng để người thân đứng tên vì nhà
cửa, đất đai, bất động sản hiện nay chúng ta chưa thể kiểm soát được" Ông Lê Văn Lân (phó chánh văn phòng Ban chỉ đạo trung ương về phòng chống tham nhũng) |
“Cần
có quy định về việc giải trình nguồn gốc tài sản kê khai lần đầu và
giải trình tài sản tăng thêm khi kê khai bổ sung. Đối với những trường
hợp không giải trình được nguồn gốc tài sản một cách hợp lý thì bị xử lý
cả người và tài sản” - ông Lê Văn Lân kiến nghị. Ông cũng bày tỏ sự
đáng tiếc khi dự thảo luật chưa thể hiện đúng tinh thần Hội nghị trung
ương 5 là phải sửa đổi Luật phòng chống tham nhũng theo hướng bản kê
khai tài sản phải được công khai tại nơi làm việc, nơi cư trú.
Ông
Trần Văn Đạt - Vụ pháp luật chung, Bộ Tư pháp - cũng khẳng định “việc
tịch thu tài sản bất minh là vấn đề cực kỳ quan trọng của pháp luật
phòng chống tham nhũng nhưng lại chưa thấy dự luật đề cập đến”.
Dẫn
chiếu quy định của nước ngoài, vị chuyên gia cho biết: pháp luật hình
sự Trung Quốc quy định bất cứ công chức nào có tài sản vượt quá thu nhập
và số lượng chênh lệch quá lớn thì bắt buộc phải giải trình nguồn gốc
tài sản đó. Nếu công chức không chứng minh được tài sản đó hợp pháp sẽ
bị kết án 5 năm tù và phần tài sản vượt quá mức thu nhập sẽ bị tịch thu.
Luật chống tham nhũng của Singapore cho phép tòa án tịch thu bất cứ
khoản tiền và tài sản nào của một công chức nếu họ không giải thích được
nguồn gốc.
Chủ trì cuộc hội thảo, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp
Nguyễn Đình Quyền khẳng định “quy định về minh bạch tài sản là vấn đề có
tính then chốt trong phòng chống tham nhũng, bởi nếu không giải quyết
được thì mọi vấn đề khác sẽ mang tính hình thức”. Là một trong những
người góp phần xây dựng dự thảo Luật phòng chống tham nhũng 2005, ông
Quyền thừa nhận các quy định về công khai, xác minh tài sản, thu nhập
khi ấy được quan niệm khá đơn giản và... ngây ngô.
“Một vụ án
dân sự có khi thành lập cả hội đồng xác minh tài sản hàng chục năm trời
vẫn chưa kết luận được nó là tài sản của ai, trong khi một bản kê khai
có vấn đề thì chỉ giao cho một đồng chí làm công tác tổ chức cán bộ
trong cơ quan đi xác minh” - ông Quyền nói.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét