TIẾNG NÓI NƯỚC NGA :

Hoa Kỳ và Al-Qaeda: kẻ thù hay đồng lõa?

Từ khóa: Chính trị , Bình luận, Thế giới

19.09.2012, 12:52

© Flickr.com

Trong diễn biến những cuộc biểu tình lan tràn khắp thế giới Hồi giáo nhằm chống lại bộ phim "Sự vô tội người Hồi giáo", ngày càng nổi lên rõ nhiều lá cờ và biểu tượng của “Al-Qaeda". Tại Ai Cập, liên kết vào biểu tình phản đối đã có cả những người mang băng-rôn vinh danh Osama bin Laden. Ở Tunisia, hôm thứ Hai đám đông thanh niên đã hô vang: “Obama biết chưa: tất cả bọn ta là Osama".

Liệu điều đó có nghĩa là cả sau khi công bố tin thủ lĩnh “Al-Qaeda" bị tiêu diệt, mạng lưới cực đoan này vẫn bảo tồn ảnh hưởng trong khu vực? Hay là những người giương cao các biểu tượng cực đoan kia chỉ là những tín đồ Hồi giáo thông thường, trong cơn thịnh nộ muốn chọc giận nước Mỹ nhiều hơn?

Chuyên viên về khu vực Trung Đông, ông Viktor Nadein Raevski cho rằng cả hai khả năng trên đều là có thể. Dù sao chăng nữa, không nên coi nhẹ những rủi ro mạo hiểm gia tăng hoạt tính của các tổ chức cực đoan.

“Ở nước Mỹ người ta luôn nói rằng "Al-Qaeda" là kẻ thù không đội trời chung và cuộc chiến với mạng lưới này mang tính chất sinh tử. Tuy nhiên, trên thực tế, chúng ta không chỉ một lần nhìn thấy hành động của hai phía dường như đồng bộ với nhau. Đã là như vậy ở Afghanistan trong những năm diễn ra cuộc đấu tranh chung của họ chống lại hiện diện xô-viết. Đã là như vậy ở Libya, nơi các tổ chức thân hữu của "Al-Qaeda" dàn thành mặt trận thống nhất cùng với NATO. Tất nhiên, mục tiêu chiến lược của Hoa Kỳ và những cơ cấu tương tự "Al-Qaeda" là khác nhau. Hoa Kỳ cần giành quyền kiểm soát tối đa với địa bàn Trung Đông rộng lớn, kho dự trữ nhiên liệu năng lượng và là ngã tư giao lưu chiến lược quan trọng nhất. Lực lượng Hồi giáo cực đoan Salafists thì muốn đè bẹp các Nhà nước Cộng hòa thế tục để thay thế bằng chế độ thần quyền theo hình mẫu Afghanistan thời kỳ Taliban. Cả bên này lẫn bên kia đều cần phá hủy cấu trúc nhà nước hiện có tại khu vực. Và trên bình diện đó, mục tiêu cụ thể của Hoa Kỳ và các mạng lưới cực đoan Salafi là trùng hợp với nhau. Có thể chính vì thế, mà cuộc đấu tranh với các cấu trúc cấp tiến trong khu vực không bao giờ bắt đầu một cách thực thụ. Những gì đang xảy ra ở Syria, nơi mà "Al-Qaeda” và Hoa Kỳ lại một lần nữa đứng cùng nhau, chính là hình ảnh minh chứng rõ nét nhất”.

Quan sát viên Evgeny Ermolaev cũng lưu ý về tình hình Syria.

“Trước đây, Hoa Kỳ dường như không nhận thấy sự hiện diện của "Al-Qaeda" ở Syria. Họ đã và đang nói chỉ về sự bất mãn của cư dân với chế độ hiện tại. Nhưng trên thực tế, đối với người Mỹ thì chẳng có gì là bí mật rằng các chiến binh “Al-Qaeda” đã hoạt động từ lâu ở Syria. Ngay từ hồi đầu năm ngoái, chỉ huy lực lượng Mỹ tại Iraq khi đó đã nói về sự quan tâm và dính líu của “Al-Qaeda” đến những sự kiện ở Syria. Tháng Tám năm nay, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Victoria Nuland tuyên bố rằng trong công việc với phe đối lập Syria, Hoa Kỳ xuất phát từ lập trường không hợp tác với bọn khủng bố từ “Al-Qaida”. Vậy cần hiểu tuyên bố này như thế nào đây? Phải chăng như thế có nghĩa là người Mỹ sẽ thực hiện công việc của mình, kệ cho “Al-Qaeda” làm chuyện của họ?

Nói chung thì cả hai bên đều tiến hành ở Syria cùng một việc, và hành động như những đồng minh thực tế. Sự đồng bộ hóa hành động của lực lượng Hồi giáo cấp tiến Salafis và của người Mỹ có thể còn tiếp diễn xa hơn. Hoa Kỳ gọi kẻ thù chính của mình trong khu vực là Iran. Để chuẩn bị bàn đạp cho hành động trong tương lai chống lại “kẻ thù chính” này, thậm chí người Mỹ có thể cố gắng thanh lọc khu vực một cách dữ dội hơn. Và trong viễn cảnh sự kiện như thế, ngay cả Thổ Nhĩ Kì, cũng như các nước Ả Rập vùng Vịnh Persid đều không thể xem là sẽ bình yên vô sự. “Al-Qaeda” cũng có thể thích hợp cả ở địa bàn này như là một phương tiện hủy diệt hiệu quả. Những thành viên Hồi giáo cực đoan Salafis luôn luôn lớn tiếng hơn hết khi bất bình vì những bước đi này khác của người Mỹ, cũng như trường hợp hiện nay với bộ phim chống Hồi giáo mà chính giới Washington nói chung chẳng có liên can gì. Tuy nhiên thực ra họ và Washington đang làm công việc giống nhau. Đã như vậy trong quá khứ, và cũng là điều tương tự đang diễn ra hiện nay. Do vậy, không nên nhầm lẫn về những biểu ngữ của "Al-Qaeda" trong các cuộc biểu tình chống Mỹ.